QR Code کیوآر کد چیست؟

همه ما روزانه ده ها بارکد مختلف را مشاهده میکنیم. کیوآر کد ها یا همان رمزینه ها همه جا هستند از وب سایت ها گرفته تا تبلیغات و حتی خوراکی مورد علاقه شما. این کدها شبیه بارکد هستند اما تفاوت آنها در این است که به جای اینکه از خطوط عمودی ساخته شوند، از اشکال مربع کوچک ساخته شده اند.

اما کدهای QR دقیقا چیست؟ و مکانیسم اثر آن چیست؟

کد های QR مثال بارز فلفل نبین چه ریزه هستند زیرا در نهایت سادگی و کوچک بودن، قادر به ذخیره اطلاعات زیادی هستند. اما مهم نیست که کدهای QR حاوی چه مقدار داده باشند، هنگام اسکن آنها، کاربر میتواند به اطلاعات ذخیره شده در آنها فورا دسترسی داشته باشد، به همین دلیل به آنها پاسخ سریع (Quick Response) می گویند.

تاریخچه کد QR

اولین کد QR در سال 1994 توسط یک شرکت ژاپنی به نام “Denso Wave” که یکی از یکی از زیرمجموعه های شرکت خودروسازی معروف تویوتا بود، ساخته شد. دلیل ایجاد این کدها به دلیل نیاز شرکت به روشی برای ردیابی دقیق وسایل نقلیه و قطعات در حال تولید بود و برای موفقیت، به دنبال ایجاد شکل جدیدی از بارکد بود که بتواند کدهای پیچیده ژاپنی را ذخیره کند.

انواع بارکدها

انواع بارکدها به شرح زیر میباشند.

بارکدهای معمولی

بارکدهای معمولی یک راه برای خواندن دارند که از بالا به پایین است، به این معنی که می توانند مقدار کمی از داده ها را، معمولاً به سبک الفبایی، ذخیره کنند.

بارکد دوبعدی

در مقابل، کدهای QR را می توان در دو جهت خواند (به همین دلیل است که به آنها بارکد دو بعدی نیز گفته می شود)، از بالا به پایین و از راست به چپ خوانده میشوند، که این البته به ذخیره حجم بیشتری از داده ها کمک می کند.

تیمی که کدهای QR را توسعه داده‌اند می‌خواستند خوانایی کد را آسان کنند تا کاربران وقت خود را برای خواندن صحیح آن تلف نکنند و می‌خواستند آن را منحصربه‌فرد طراحی کنند تا به راحتی قابل تشخیص باشد. همه اینها منجر به انتخاب شکل مربع نمادین شد که هنوز هم استفاده می شود.

اولین کد qr ، که بیش از یک سال طول کشید تا منتشر شود، می‌توانست نزدیک به 7000 عدد به اضافه نویسه‌های پیچیده ژاپنی را ذخیره کند و 10 برابر سریع‌تر از بارکدهای معمولی خوانده می‌شد.

هنگامی که کدهای QR تولید شدند، به سرعت در صنعت خودرو گسترش یافتند و در آن زمان بسیار مهم بودند، زیرا بسیاری از مصرف کنندگان در ژاپن خواستار شفافیت بیشتر از شرکت های بزرگ بودند و می خواستند دقیقا بدانند محصولات آنها از کجا آمده است. نه فقط اتومبیل، بلکه غذاها، داروها و سایر محصولات. با این امر کدهای QR به تدریج وارد عرصه ساخت شدند.

خوشبختانه Denso Wave ، کد QR را در دسترس همه قرار داد. این بدان معناست که هرکس تا به امروز توانسته است کدهای QR خود را ایجاد کرده و از آنها استفاده کند. اما پذیرش اولیه این ایده کند بود! خود کدهای QR به راحتی تولید می شدند، اما خوانندگان و برنامه های کد QR عموماً در دسترس عموم نبودند، تا زمانی که برای خوانش کیوآر کدها در سال 2002 در تلفن های همراه ایجاد شد.

اولین تلفن همراه با کدخوان QR داخلی در سال 2002 در ژاپن ظاهر شد. این منجر به افزایش تعداد شرکت‌هایی شد که از کدهای QR استفاده می‌کردند و همچنین کدهای QR که مشتریان می‌توانند به راحتی از آنها استفاده کنند ظاهر و گسترش یافتند.

توسعه این فناوری به همین جا ختم نشد و در سال 2004 اولین کد QR “میکرو” ایجاد شد و سپس در سال 2008 کد iQR ظاهر شد و به شکل مستطیل بود و طبق معمول مربع نبود.

عصر طلایی کدهای QR

تا به امروز در سال 2021، Denso Wave هنوز در حال توسعه طراحی اصلی است و کدهای QR آن‌ها راه‌حل‌های داخلی زیادی مانند قابلیت ردیابی، محافظت از برند و اقدامات ضد جعل دارد. همچنین کاربردهای جدیدی برای کدهای QR وجود دارد، از انتقال پول گرفته تا مکان یابی اشیا.

کدهای QR چگونه کار می کنند؟

اشکال در کدهای QR نشان دهنده کدهای باینری قابل خواندن و ذخیره داده در آنها هستند. خواننده کد QR می تواند کد QR معمولی را با خواندن سه مربع بزرگ روی کد QR از بیرون تشخیص دهد. هنگامی که این سه شکل را انتخاب کردید، برنامه می‌داند که همه چیز داخل جعبه یک کد QR است.

خواننده یا همان QR Reader سپس کد QR را با تقسیم آن به یک شبکه دقیق تجزیه و تحلیل می کند و هر مربع را به صورت جداگانه می خواند و بر اساس رنگ آن، سیاه یا سفید، به هر مربع مقداری اختصاص می دهد. در نهایت خواننده مربع های شبکه را به هم می چسباند تا الگوهای بزرگتری ایجاد کند.

اجزای یک کد QR چیست؟

یک کد QR معمولی بر اساس شش جزء قابل خواندن است:

منطقه آرام

حاشیه سفید خالی در اطراف کد QR است. کدخوان بدون وجود این متطقه به دلیل تداخل عناصر خارجی، نمیتواند تعیین کند که چه چیزی در یک کد QR وجود دارد.

حالت کشف

کدهای QR معمولا دارای سه جعبه سیاه در سه گوشه هستند: پایین سمت چپ، بالا سمت چپ و بالا سمت راست. این سه مربع به کدخوان می گوید که او در مقابل یک کد QR قرار دارد و مرز بیرونی کد کجا قراردارد.

الگوی هم ترازی

مربع دیگری است، اما کمی کوچکتر است، و نزدیک گوشه سمت راست در پایین است، و وظیفه آن این است که اطمینان حاصل شود که کد QR حتی اگر کج یا در زاویه باشد، قابل خواندن است.

حالت زمان بندی

این یک خط L شکل بین سه مربعی است که الگوی کشف را تشکیل می‌دهند و عملکرد آن کمک به خواننده در شناسایی هر مربع در کد و همچنین حفظ توانایی خواندن کد QR در صورت آسیب است.

اطلاعات نسخه

یک فیلد کوچک از اطلاعات واقع در گوشه سمت راست بالای صفحه الگوی تشخیص، که وظیفه آن تعیین نسخه‌ای از کد QR در حال خواندن است.

جعبه های تاریخچه

این باقیمانده کد QR است که اطلاعات واقعی را جمع‌آوری می‌کند، یعنی پیوندی که کد به آن منتهی می‌شود، شماره تلفن یا پیامی که حاوی آن است.

چهار نسخه کد QR چیست؟

یک کد QR می تواند برای اهداف مختلف مورد استفاده قرار گیرد، اما در مورد انواع آن، چهار نوع رایج و پذیرفته شده وجود دارد. نسخه استفاده شده نحوه ذخیره داده ها را تعیین می کند، به این حالت “حالت ورودی” می گویند. می تواند عددی، الفبایی، باینری یا کانجی باشد. نوع حالت در قسمت اطلاعات نسخه در کد QR نوشته شده است.

حالت دیجیتال

این حالت که از اعداد 0 تا 9 تشکیل شده است، کارآمدترین حالت ذخیره سازی با قابلیت ذخیره تا 7089 عدد است.

حالت الفبایی

این حالت شامل اعداد 0 تا 9 با حروف بزرگ A تا Z و همچنین نمادهای ویژه زیر است:

$، ٪، *، +، -، .، /،. این حالت امکان ذخیره 4296 توکن را فراهم می کند.

حالت بایت

این حالت برای نمادهای مجموعه نمادهای ISO-8859-1 است و امکان ذخیره حداکثر 2953 نماد را فراهم می کند.

حالت کانجی

این یک مجموعه کاراکتر دو بایتی از مجموعه کد Shift JIS است و برای رمزگذاری کاراکترها به زبان ژاپنی استفاده می‌شود.

حالت پیوست سازمان یافته

این حالت داده ها را از طریق چندین کد QR رمزگذاری می کند و امکان استفاده و خواندن همزمان 16 کد QR را فراهم می کند.

حالت FNC1

این حالت به کد QR اجازه می دهد تا به عنوان بارکد GS1 عمل کند.

آیا یک کد QR می تواند از چند حالت استفاده کند؟

بله، این امکان وجود دارد، تا زمانی که هر کد QR حاوی قسمت اطلاعات نسخه صحیح باشد.